تشخیص کارامد ویروس تب دنگی با کیت های تشخیصی سریع

تشخیص زود‌هنگام، برای درمان بیماری‌های عفونی مسری با منشاء ویروسی بسیار تعیین‌کننده است. این مسئله بخصوص در هنگام شیوع بیماری‌ها در مناطق مسکونی دور‌افتاده و محروم از امکانات شهری اهمیت پیدا می‌کند، مناطقی که نبود مقدمات کافی برای رعایت بهداشت آنها را مستعد شیوع انواع بیماری و عفونت‌ها می‌سازد.

گروهی از محققان در هندوستان، با مقایسه‌ی کارایی کیت‌های تشخیص سریع ویروس دنگی که در بازار موجود هستند، با روش‌های آزمایشگاهی متداول مثل الایزا (ELISA) و پی سی آر (PCR)، نشان دادند که گرچه حساسیت و اختصاصی بودن این تست ها کمتر از تست‌های استاندارد است، اما سرعت تشخیص بالای آنهاست که می‌تواند این تست‌ها را برای تشخیص زود هنگام در نواحی فاقد امکانات و تسریع اقدامات درمانی بعدی ایده‌آل کند.

در طول سال‌های اخیر تست‌های تشخیصی سریع گوناگونی تولید شده‌اند اما تا‌به‌حال به‌طور جدی کارایی و قابلیت آن‌ها تحت آزمون قرار نگرفته بود. تست مورد استفاده این گروه از دانشمندان، که تجاری‌سازی نیز شده است، تست تشخیص سریع بر پایه‌ی پروتئین غیر‌ساختاری ۱ (DENV NS1) بود. پروتئین غیر ساختاری NS1 یک گلیکوپروتئین ترشحی است که هنگام بروز عفونت، در غشای پلاسمایی سلولهای آلوده قرار می گیرد.

روش های آزمایشگاهی استاندارد، شامل روش های متنوعی مثل تشخیص نوکلئیک اسید ویروس (PCR)، آنتی ژن های ویروسی و آنتی بادی های ترشح شده از سیستم ایمنی علیه آنها (تست های سرولوژیک مثل ELISA)، تشخیص ویروس کامل در بدن و یا ترکیبی از همه اینها هستند. اما این روش ها برای پاسخ گویی نیازمند زمان ۶ تا ۸ ساعته هستند. در حالیکه کیت تست شده، پس از حدود سی دقیقه آلودگی را تشخیص داده و میزان حساسیت آن در قیاس با روش های الایزا و پی سی آر بیش از نود درصد تخمین زده شده است.

تشخیص تب دنگی در مناطق روستایی دورافتاده در کشورهایی مانند هندوستان که درگیر این بیماری هستند یک چالش مهم است. این بیماری که از ویروس RNA دار دنگی (DENV) ناشی شده و از طریق پشه‌های ناقل به نام ایدس (Aedes aegypti ) منتقل می شود، علائمی همچون تب، سردرد، زخم‌های پوستی و درد مفاصل را به‌همراه دارد و در حدود صد و ده کشور جهان متداول است. در صورت عدم رسیدگی و درمان مناسب، میزان مرگ و میر آن به ۱ تا ۵ درصد افراد مبتلا می‌رسد.

 ارغوان فتاحی

منبع : DOI: 10.1002/jmv.24764