قند خون یا گلوکز، قند اصلی موجود در خون است. بدن گلوکز را از مواد غذایی میل شده، جذب می کند. این قند یک منبع مهم انرژی است و مواد مغذی را به اندامهای بدن، عضلات و سیستم عصبی عرضه می کند. جذب، ذخیره سازی و تولید گلوکز به طور مداوم با فرایندهای پیچیده توسط روده کوچک، کبد و پانکراس تنظیم می شود.
پس ازمیل کربوهیدرات ها گلوکز به جریان خون وارد می شود. سیستم غدد درون ریز کمک می کند تا سطح گلوکز خون با استفاده از پانکراس بررسی شود. این ارگان سبب تولید و ازاد کردن هورمون انسولین می شود. انسولین مقدار اضافی گلوگز را به صورت گلیکوژن به کبد می فرستد. پانکراس همچنین یک هورمون به نام گلوکاگون تولید می کند که عملکردی برعکس انسولین دارد و در صورت نیازهنگام افزایش قند خون ازاد می شود. بر اساس گزارش مرکز تحقیقات سرطان پانکراس Sol Goldman دانشگاه جان هاپکینز، این دوهورمون با هم کار می کنند تا تعادل گلوکزحفظ شود. وقتی بدن نیاز به قند بیشتری در خون دارد، انزیم گلوکاگون، گلیکوژن کبد را به گلوکز تبدیل و به جریان خون آزاد می کند. این فرایند گلیکوژنولیز نامیده می شود. در این زمان، کبد منابع را برای قسمت های نیازمند بدن از جمله مغز، گلبول های قرمز و بخش های کلیه، می فرستد و منبع قند برای سایر بخش های بدن از چربی تامین می شود، برای این منظور کبد کتون ها را تولید می کند. فرآیند تبدیل چربی به کتون ها به نام کتوژنزنامیده می شود. دکستروز نیز نوعی قند است. طبق نظر Healthline، از لحاظ خاصیت شیمیایی با گلوکز یکسان است. دکستروزبه عنوان یک شیرین کننده در محصولات پخت و خوراکی مورد استفاده قرار می گیرد. دکستروز نیز دارای اهداف دارویی است. این نوع قند در محلولهایی است که به صورت داخل وریدی تزریق می شوند تا میزان قند خون افراد افزایش یابد. برای اکثر مردم، ۸۰ تا ۹۹ میلی گرم قند در دسی لیتر قبل از غذا و ۸۰ تا ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر بعد از غذا طبیعی است.این تغییرات در سطوح قند خون، قبل و بعد از غذا، نشان دهنده نحوه جذب و ذخیره گلوکزدر بدن است. پس ازمیل غذا، بدن شما کربوهیدرات ها را به قطعات کوچکتر (ازجمله گلوکز) می شکند که روده کوچک می تواند جذب کند.
به گفته دکتر جنیفر لوه، رئیس بخش غدد درون ریزدر هاوایی، بیماری دیابت زمانی بروز می کند که بدن نتواند به مقدار کافی انسولین تولید کند و یا بدن به طور موثر کار نکند. دکتر آلیسون میرز از نورتول سلامت در نیویورک گفت که این اختلال می تواند به علل بسیاری از جمله چاقی، رژیم غذایی و سابقه خانوادگی مرتبط باشد. طبق گزارش کتابخانه ملی ایالات متحده آمریکا، متخصصان سلامت می توانند سطح قند خون خود را با آزمایش A1C بررسی کنند که یک آزمایش خون برای دیابت نوع ۲ و پیش دیابت است. پزشکان می توانند از A1C به تنهایی یا در ترکیب با سایر آزمایش های دیابت برای تشخیص استفاده کنند. آنها همچنین از A1C می توانند در جهت مدیریت این بیماری استفاده کنند. این آزمایش با بررسی قند خون متفاوت است که افراد مبتلا به دیابت هر روز برای خودشان انجام می دهند.
در شرایطی که بدن قادر به تولید قند کافی نباشد، هیپوگلیسمی نامیده می شود، افراد مبتلا به این اختلال وقتی که قند خون به ۷۰ میلی گرم در دسیلیتر و یا کمتر کاهش یابد، نیاز به درمان دارند. با توجه به درمانگاه Mayo، علائم هیپوگلیسمی می تواند احساس تنگ شدن در اطراف دهان، تعریق، ریتم قلب نامنظم،خستگی پوست، رنگ پریده، گریه در طول خواب، اضطراب، گرسنگی،… باشد.
رحیمه خاوری
